Risico beheermatrix

Uit interne evaluatie zijn in 2018 ten aanzien van subsidies verenigingen de nodige risico's gebleken in de vorm van procedures, mandaten, dossiervorming, rechtmatigheid van subsidies en toepassing van de AVG.

Bestuurlijk/financieel

(Aanvraag)procedures niet correct gevolgd. Dossiers onvoldoende op orde. Onrechtmatige handelen van de zijde van de gemeente. Onterechte subsidie eisen.

M.Janssen

Bestuurlijk/financieel

In 2019 is een projectgroep gestart met uitwerking van de constateringen en aanbevelingen uit de interne evaluatie.In 2020 en 2021 worden de door de projectgroep voorgestelde aanpassingen toegepast en geïmplementeerd.

Zeer laag

De middelen die binnenkomen via de algemene uitkering kunnen ingezet worden als algemeen dekkingsmiddel binnen de begroting. De beschikbare gelden worden middels verschillende circulaires gedurende het jaar aangepast. Dit gebeurt op zowel aantallen, extra inkomsten alsmede accressen (die samen hangen met de rijksuitgaven). Indien de uitkering daalt, zal ook de beschikbare begrotingsruimte afnemen. Gezien de huidige stand van de begrotingsruimte voor de gemeente Leudal heeft een negatieve bijstelling van de algemene uitkering een groot effect. Daarnaast is ervoor gekozen op basis van een brief van de provincie een bedrag van € 400.000 structureel op te nemen voor jeugd. Indien dit niet vanuit het rijk definitief wordt gemaakt levert ook dit een probleem op voor de uitkering in het gemeentefonds. Tot slot blijkt uit de laatste berekening van het ministerie van BZK dat de gemeente Leudal een nadeel van € 14 per inwoner gaat ondervinden. Ondanks dat het er ook een bedrag is ingerekend in de exploitatie wordt vooralsnog ook met deze € 14 in de risicobeheermatrix rekening gehouden. Derhalve neemt het risico af van € 2.700.000 naar € 504.000 met betrekking tot de herijking.

Financieel

Beleidsmatige zaken kunnen wellicht niet of in mindere mate worden uitgevoerd.

P. Verlinden

Hoog

Financieel

Voor het lopende jaar (T-0) worden afwijkingen afgerekend naar de egalisatiereserve gemeentefonds.

Hoog

€ 904

Er is sprake van een te grote onbalans tussen de inkomsten vanuit het Rijk voor de uitvoering van de taken Jeugd, Wmo en Participatie en de huidige uitgaven.

Bestuurlijk/financieel

Zonder het treffen van maatregelen loopt het begrote tekort binnen op.

M.Janssen

Bestuurlijk/financieel

Op basis van het door de gemeenteraad vastgestelde plan van aanpak met besparingsmaatregelen "Duurzaam evenwicht in het sociaal domein" worden maatregelen getroffen. Alle maatregelen gezamenlijk en in samenhang dienen te zorgen voor de realisatie van de taakstelling die in de begroting is opgenomen. € 688.805 in 2021 oplopend naar € 2.094.767 in 2022 en structureel € 3.142.022.

De risico's van in het verleden gegarandeerde hypothecaire geldleningen zijn ondergebracht bij de Nationale Hypotheek Garantie (NHG). Wanneer de NHG niet aan haar verplichting kan voldoen, wordt de gemeente aangesproken.

Financieel

Als de gemeente wordt aangesproken zijn daar geen middelen voor voorzien.

P. Verlinden

Laag

Financieel

Op basis van actuele inzichten in de ontwikkeling van de economie en de koopwoningmarkt en bij stabiel overheidsbeleid verwacht de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen geen aanspraak te maken op de achtervangfunctie van gemeenten.

Laag

€ 0

De WSW (Waarborgfonds Sociale Woningbouw) verstrekt leningen aan woningcorporaties waarbij de gemeente een achtervangpositie heeft. Mocht WSW de verplichting niet kunnen voldoen, dan kan de gemeente worden aangesproken.

Financieel

Als de gemeente wordt aangesproken zijn daar geen middelen voor voorzien. Uitgangspunt is dat de leningen afgedekt moeten worden door de WOZ-waarde van de desbetreffende panden.

P. Verlinden

Laag

Financieel

Wijzigingen in de portefeuille worden beoordeeld en aan B&W voor besluitvorming voorgelegd. Met ingang van 2014 is een landelijke norm voor de garantstellingen ingevoerd. Volgens deze norm moet de totale leningschuld lager zijn dan de Woz-waarde van de onderpanden.

Laag

De gelden die ontvangen zijn na de verkoop van de aandelen Essent zijn grotendeels belegd. Beleggen kan financiële risico's met zich meebrengen.

Financieel

Gedurende de looptijd van de portefeuille fluctueert de marktwaarde maar eindigt deze op het einde van de looptijd in principe op de nominale waarde.

P. Verlinden

Laag

Financieel

ASR Vermogensbeheer beheert onze beleggingsportefeuille. Als gevolg van schatkistbankieren wordt de portefeuille geleidelijk afgebouwd en vinden geen tussentijdse herbeleggingen meer plaats. Zonder tussentijdse verkopen van posities in de beleggingsportefeuille is het risico op koersverliezen nihil.

Laag

€ 0

De  BUIG middelen die van het Rijk ontvangen worden voor de betaling van de uitkeringen zijn ruim toereikend om de kosten te dragen. Inmiddels is hier geen sprake meer van een risico.

Financieel

 geen gevolgen van dit risico aangezien dit risico niet meer actueel. De inkomsten zijn immers hoger dan de uitgaven.

M.Janssen

Financieel

n.v.t.

Er kunnen zich rampen en crisissen voordoen, zoals bijvoorbeeld hoog water, corona

Bestuurlijk/financieel

De gemeente moet personeel en materieel inzetten. Het is mogelijk dat een gedeelte van deze kosten onder verzekering, schadefonds valt of door het rijk wordt gecompenseerd. Er zullen ook kosten voor de gemeente zijn.

D.H.Schmalschlager

Laag

Bestuurlijk/financieel

Door een goede voorbereiding op rampen/calamiteiten en een adequate aanpak de schade beperken. Hiervoor zijn diverse plannen voorbereid zoals een bestrijdingsplan hoogwater Maas. Ook wordt geïnvesteerd in  opleiding/oefening functionarissen Oranje Kolom.

Laag

€ 125

Een onvoldoende scoren op de audits zoals in het kader van de ENSIA.

Financieel/imago

Het Rijk sluit bijvoorbeeld DigiD af waardoor geen digitale dienstverlening mogelijk is. De gemeente moet eerst de verbeteringen doorvoeren. In het uiterste geval regelt het Rijk dit op koste van de gemeente Leudal.

P. Verlinden

Hoog

Financieel/imago

Het ENSIA proces is recentelijk opnieuw opgesteld en vastgesteld  met als doel in een keer te slagen voor de audits. Voldoende personele capaciteit beschikbaar stellen voor het beheer van de  BRO.

Laag

€ 13

Door een woningcorporatie is bewaar gemaakt tegen de aanslagen rioolheffing 2013 en 2014. De BsGW heeft deze bezwaren ongegrond verklaard. Hiertegen heeft de woning corporatie beroep aangetekend bij de rechtbank Limburg. Eind 2020 heeft de rechtbank Limburg uitspraak in deze procedure gedaan. Het beroep is gegrond verklaard. Hetgeen inhoudt dat woningstichting in het gelijk is gesteld. Tegen de uitspraak is door de BsGW hoger beroep aangetekend bij het gerechtshof 's-Hertogenbosch. Op dit moment is nog niet duidelijk wanneer deze procedure inhoudelijk door het gerechtshof wordt behandeld. Wel is duidelijk de gemeente hier een financieel risico loopt. Bedrag noemen

Financieel/imago

Indien de woningcorporatie door het gerechtshof in gelijk wordt gesteld, betekent dit er een financieel nadeel is. De door de woningcorporatie betaalde aanslagen rioolheffing, dienen dan te worden terugbetaald.

P. Verlinden

Hoog

Financieel/imago

Het door de BsGW ingeschakeld, gespecialiseerd adviesbureau in lokale heffingen heeft tegen de uitspraak van de rechtbank Limburg hoger beroep aangetekend bij het gerechtshof 's-Hertogenbosch.

Laag

€ 104

Door illegale dumpingen of andere verontreinigingen in openbaar gebied kan de grond verontreinigd worden.

Financieel

Indien de grond (voor zover het gemeentelijke eigendommen betreft) schoongemaakt moet worden, brengt dat kosten met zich mee.

P. Verlinden

Laag

Financieel

Inzetten op actief opsporen amfetaminelabs zodat illegale dumpingen worden voorkomen.

Laag

€ 0

Diefstal van data, documenten, kasgeld.

Financieel/imago

Beperkte financiële gevolgen.

S. Backus

Laag

Financieel/imago

Er wordt gewerkt volgens vaste procedures, waarbij beveiliging en persoonlijke (op naam geregistreerde) toegang van toepassing is.

Laag

€ 0

Uitval van ICT-systemen of verlies, oneigenlijk gebruik persoonsgegevens.

Financieel/imago

Dienstverlening is niet mogelijk en verlies aan arbeidsproductiviteit en/of kwaliteit van dienstverlening.

S. Backus

Laag

Financieel/imago

 Leudal heeft een uitwijkovereenkomst met KPN.

Laag

€ 10

De gladheidbestrijding is niet op orde

Financieel

De wegen in de gemeente Leudal worden niet tijdig gestrooid, zodat er onveilige situaties voor de weggebruikers kunnen ontstaan.

R. Martens

Zeer laag

Financieel

Het bestek voor de gladheidbestrijding is opnieuw aanbesteed. Tevens is het contract met de Meteogroup verlengd zodat wij verzekerd zijn van een adequaat weerbericht op basis waarvan de gladheidcoördinatoren de aannemer tijdig de weg op kunnen sturen. Tevens is recent een nieuwe strooier aangeschaft, ter vervanging van een oude strooier die niet meer functioneerde en slechts tegen zeer hoge kosten te repareren was en zelf dan nagenoeg technisch afgeschreven zou zijn. Eind 2019 is een nieuw Beleidsplan Gladheidbestrijding door de Raad vastgesteld, waarna door het College een nieuw Gladheidbestrijdingsplan voor het seizoen 2019-2020 is vastgesteld.

Zeer laag

50

Bij een elektriciteitsstoring is de rol van de gemeente het verminderen van de maatschappelijke ontwrichting en zorgen voor de kwetsbare inwoners.

Financieel/imago

Bij grootschalige uitval of verstoring heeft de gemeente een rol in het bestrijden van het incident. Het bestuur moet crisisbesluiten kunnen nemen.

S. Backus

Laag

Financieel/imago

De serverruimte is voorzien van een voorziening voor het eerste uur en een noodstroomaggregaat is beschikbaar. De gemeente Leudal is aangesloten op het Nationale Noodnet.

Laag

€ 5

Het ruimen van xtc afval gaat gepaard met hoge kosten. Dumpingen van xtc kan bodemverontreiniging veroorzaken.

Financieel

De onderzoek-, ruiming- en vernietigingskosten zijn erg hoog. Verder grote kans op bodemvervuiling waardoor sanering van grond dient plaats te vinden.

P. Verlinden

Laag

Financieel

Investeren in het actief opsporen van amfetaminelabs. Project "aanpak ondermijning buitengebied"

Laag

€  2

Vrijkomen, lekken of oneigenlijk gebruik van persoonsgegevens

Financieel/imago

Afhankelijk van de aard, de ernst en de duur van  de inbreuk wordt een bestuurlijke boete opgelegd. Nalatigheid speelt daarbij een rol. De burger heeft minder vertrouwen in de administratieve organisatie van Leudal.

S. Backus

Laag

Financieel/imago

Er zijn procedures opgesteld door de Privacy Beheerder rond het melden van datalekken. Deze procedures worden op dit moment geactualiseerd. Op het moment dat deze zijn vastgesteld worden deze gepubliceerd op intranet. De medewerkers worden hierover geïnformeerd.  In het informatiebeveiligingsbeleid is vooral veel aandacht voor de bewustwording bij de medewerkers.

Laag

€ 81

Over het jaar 2020 lopen nog 17 schadeclaims. Hiervan is er een afgewezen door de verzekeraar, maar deze zaak (Bovemij/Gielen) is nog niet afgerond hierover lopen we een risico van ca. € 13.000. Over de overige 16 zaken die zijn aangemeld bij de verzekeraar lopen we een (eigen) risico van € 40.600.

Financieel

De verwachting is dat 50% van de zaken erkend zullen worden en het eigen risico moeten betalen.

Diversen

Gemiddeld

Financieel

Er wordt geprocedeerd om betaling van schade te voorkomen. Voor zover zaken onder de dekking van de WA-verzekering vallen worden zaken voorgelegd aan de verzekeraar.

Laag

€ 20

Demografische veranderingen hebben gevolgen voor Leudal. Onze bevolking krimpt, ontgroent, vergrijst en verkleurt. We hebben niet alleen te maken met een afnemende bevolkingsomvang, maar ook met minder jongeren, meer senioren en toename aan diversiteit van afkomst

Bestuurlijk/financieel/imago

De demografische ontwikkelingen hebben invloed op (bijna) alle beleidsvelden. Denk aan woningbouw, economie, arbeidsmarkt, welzijn, verenigingsleven, accommodatiebeleid, onderwijs, zorg en zo voorts. We moeten in onze visievorming en beleidsuitvoering inspelen op deze veranderende bevolkingssamenstelling. Het is niet de vraag of de demografie verandert, maar welke strategie wij kiezen om hier op een juiste manier mee om te gaan.

A. Walraven

Bestuurlijk/financieel/imago

Demografische ontwikkelingen dienen een integraal onderdeel te worden van ons denken en handelen. Daarom wordt het een van de onderwerpen die onder andere in de strategische visie en omgevingsvisie landt.

Gemiddeld

€ 0

Extra rentekosten omdat plannen langer in exploitatie zijn en extra kosten die plannen aantrekkelijker kunnen maken. Extra ruimte om grondprijzen aan te passen om verkopen te bevorderen. Afzetrisico's zijn van toepassing op de woningbouwplannen: Baexem Witte Huis, Heythuysen Walk en De Bevelanden. Het risico dat hiermee is gemoeid bedraagt € 335.000.

Financieel/economisch

Exploitatie wordt negatief.

M. Graef

Hoog

Financieel/economisch

In de reserve grondexploitaties is € 335.000 opgenomen om dit risico te dekken.

Afgedekt via reserve

n.v.t.

Een deel van het gemeentelijk vastgoed is zogenaamd incourant vastgoed. Dit houdt in dat dit deel van het vastgoed moeilijk verkocht kan worden, nu er naar dit type vastgoed nauwelijks vraag is vanuit de markt. Herontwikkeling van deze locaties (meestal niet van het pand, maar herbestemming van de grond) kan soms kansen opleveren om toch een waarde te realiseren. Dit zijn echter onzekere trajecten, zowel in tijd als in te verwachten opbrengsten. Deze onzekerheid is de reden voor het opnemen in de risicoparagraaf. Tevens brengen het huidige onderhoudsniveau en soms ook de leegstand risico's met zich mee in de periode tot aan herontwikkeling. Van locaties waar het duidelijk van is dat herontwikkeling van de grond een uitkomst is, wordt dan ook voorgesteld het incourante vastgoed te slopen.

Financieel/imago

Het risico nu is dat er op incourant vastgoed versneld moet worden afgeboekt. Hier komt bij dat er niet wordt afgeboekt op panden die in de verkoop staan. Hier staat tegenover dat kosten voor klachten-onderhoud wordt voorkomen en dat herontwikkeling mogelijk een meerwaarde met zich mee brengt. Hierdoor wordt het risico als 'gemiddeld' ingeschat en structureel, althans voor de periode tot aan afronding van een herontwikkeling.

P. Verlinden

Gemiddeld

Financieel/imago

De recente nadruk op herontwikkeling van een aantal pilot locaties maakt inzichtelijk dat er wel degelijk kansen kunnen worden gecreëerd waarbij aansluiting met wensen vanuit de markt wordt gezocht en gevonden. De gemeente heeft een aantal jaren geleden het gemeentelijk vastgoed geïnventariseerd. Er is nog niet definitief bepaald welk vastgoed behouden moet blijven en welk vastgoed afgestoten moet worden, vandaar dat voor een aantal pilots is gekozen. Voor het areaal vastgoed dat overblijft moet nog bepaald worden wat te doen; dit kan herontwikkeling of sloop zijn. De gebouwen die worden afgestoten, hebben veelal een hogere taxatie-/boekwaarde dan marktwaarde. Bij verhuur of anti-kraak is het eerste uitgangspunt om vandalisme en verpaupering voorafgaand aan verkoop te voorkomen. De huuropbrengsten zullen hierbij zelden kostendekkend zijn. Het steeds verder toenemende inzicht op het bestaande areaal aan vastgoed en de verdergaande herijking van het accommodatiebeleid brengen wel met zich mee dat het te lopen risico alsmaar daalt.

Gemiddeld

 € 350

In de afgelopen periode is steeds meer inzicht verkregen in de exacte omvang van ons vastgoedbestand, aangezien dit uiteenloopt van bijv. het gemeentehuis tot aan kruisbeelden langs fietsroutes, en de daadwerkelijke staat van onderhoud hiervan. Ook het lopende proces om via een bestuursopdracht tot een herijkt accommodatiebeleid en vastgoedbeheerbeleid te komen helpt enorm om tot beter inzicht te komen en om zo 'de basis op orde' te krijgen. In de afgelopen periode heeft dit al tot een driedeling in het bezien van ons vastgoed geleid; courant vastgoed om te behouden, vastgoed dat moet worden afgestoten en vastgoed waar over nagedacht moet worden. Voor deze laatste categorie geldt veelal dat het pand geen marktwaarde meer vertegenwoordigd, maar de locatie daarentegen zeker wel. Deze locaties komen dan ook voor sloop en herontwikkeling in aanmerking. De omvang van deze portefeuille en de te maken keuzes hierin worden steeds duidelijker. Een eerste stap hierin is het groot onderhoud aan verschillende BMV's wat is uitgevoerd of in voorbereiding op basis van een meerjaren onderhoudsplan. Deze ontwikkeling (aansluitend op accommodatiebeleid) zal verder worden voortgezet en medio 2021 aan de Raad worden voorgelegd. Natuurlijk kan juist het onder een vergrootglas leggen van een groep gebouwen risico's met zich meebrengen, zoals onverwachte tegenvallers of wensen met een BMV die meer met duurzaamheid en/of exploitatie te maken hebben, dan enkel met de staat van onderhoud. Deze exercitie leert dat vastgoed een weerbarstige materie kan zijn, maar ook dat met een groeiend inzicht in onderhoud, wensen en eisen de risico's beter en beter te beheersen zijn.

Financieel

Meer 'de basis op orde', voortgang in het proces om na reeds vastgesteld accommodatiebeleid te komen tot vastgoedbeheerbeleid en een groeiend inzicht in de staat van het onderhoud door actualisatie van de MJOP's en een verbeterslag hierin hebben een duidelijk drukkend effect op de risico's die hiermee samenhangen. Deze risico's zitten met name in de onzekerheid tussen de taxatie-/boekwaarde en de uiteindelijke opbrengstwaarde van het te verkopen vastgoed en de mogelijkheden/kansen om op locaties tot een succesvolle herontwikkeling te komen. Behalve de keuze wat te doen met het vastgoed heeft ook het gehanteerde onderhoudsniveau hier invloed op. Dit is alleen niet het geval als tot sloop wordt overgegaan, dan is een laag onderhoudsniveau juist in ons voordeel geweest. Doordat ook in de komende periode beleid en inzicht verder uitkristalliseren kwalificeren wij dit risico als 'gemiddeld' en als structureel, althans gedurende de periode die hiervoor nodig gaat zijn.

S. Backus

Gemiddeld

Financieel

De te nemen maatregelen om de risico's te beheersen zijn de zaken die reeds vernoemd zijn als ontwikkelingen die een drukkend effect op de risico's hebben. We blijven voortgaan met het op orde brengen van de basis, en daarmee het inventariseren en vastleggen van informatie per locatie. Daarnaast heeft vaststelling van accommodatiebeleid plaatsgevonden en zal aansluitend vastgoedbeheerbeleid worden ontwikkeld (2021 gereed) Hierdoor groeit het inzicht in zowel de staat van onderhoud als de wensen en eisen die gebruikers aan gebouwen stellen.

Gemiddeld

Algemene post om niet benoemde tegenvallers op te vangen. Het betreft hier o.a. kosten die niet afgedekt worden binnen de lopende plannen. De kosten hebben betrekking op plannen die niet van de grond komen en waarbij wij het wel noodzakelijk achten te onderzoeken wat de oorzaak is van de vertraging. Voor de dekking van deze kosten wordt in de reserve grondexploitatie een bedrag van  € 235.740 gereserveerd.

Financieel/economisch

Er is geen dekking voor deze kosten (?? vraag nog uitgezet Romana)

M. Graef

Hoog

Financieel/economisch

In de reserve grondexploitaties is € 235.740 opgenomen om dit risico te dekken.

Afgedekt via reserve

n.v.t.

Investeringen en uitgaven zijn verricht voor toekomstige plannen. De vraag is of, als gevolg van de marktsituatie of andere redenen, plannen wel van de grond komen. Het risico dat hiermee is gemoeid bedraagt € 0,00

Financieel/economisch

Als het risico zich voordoet zijn dit de kosten (minus de marktwaarde voor de grond) die niet verhaald kunnen worden.

M. Graef

Hoog

Financieel/economisch

In de reserve grondexploitaties is € 0.00 opgenomen om dit risico te dekken.

Afgedekt via reserve

n.v.t.

"Ten behoeve van de uitbreiding van bedrijventerrein Ittervoort is € 3.817.374 geïnvesteerd. Invulling vindt plaats op basis van maatwerk, niet op basis van een concreet plan. Bovendien moeten er nog kosten worden gemaakt voor het bouwrijp maken. Het terugverdienen van de kosten is een risico."

Financieel/economisch

Exploitatie wordt negatief

M. Graef

Hoog

Financieel/economisch

In de reserve grondexploitatie is € 763.475 opgenomen om dit risico te dekken.

Afgedekt via reserve

n.v.t.

In 2017 is een vaststellingsovereenkomst gesloten met de Herontwikkeling Haelen Horn BV en de financiële consequenties als gevolg hiervan zijn in 2017 afgehandeld en zijn de financiële problemen bij Herontwikkeling Haelen Horn BV opgelost. Op dit moment rest nog de afwikkeling van het faillissement van Nieuwe Borg (Ell Steenenbampt, Ittervoort Noord en Neeritter Op den Heuvel) wat extra risico's (€ 812.000) oplevert. De risico's hebben betrekking op zaken waarmee de gemeente geconfronteerd kan worden bij de afwikkeling van het faillissement Nieuwe Borg.

Financieel/economisch

Als het risico zich voordoet zijn dit de kosten (minus de marktwaarde voor de grond) die niet verhaald kunnen worden.

M. Graef

Hoog

Financieel/economisch

In de reserve grondexploitaties is € 812.000 opgenomen om dit risico te dekken.

Afgedekt via reserve

n.v.t.

De gemeente is aandeelhouder van de Ontwikkelingsmaatschappij Midden-Limburg (OML). De hoogte van het aandelenkapitaal voor Leudal is € 2,4 miljoen. Verder hebben de aandeelhoudersl een garantie afgegeven voor in totaal € 2.000.000,-  voor de financiering door de BNG. Inmiddels is de provinciale geldlening volledig afgelost en is de garantstelling door Leudal  ad 216.000 daarmee komen te vervallen. In 2021 zal herfinanciering plaatsvinden. Analyses laten zien dat de financiën van OML zeer degelijk zijn en dat de financiële positie van OML BV sterk is. De solide financiële staat van OML maakt daarom dat er een zeer geringe en zelfs verwaarloosbare kans is dat de borgstelling extra financieel risico met zich mee brengt. Het risicoprofiel van deze garantstelling is als minimaal te kwalificeren. Omdat in de risicobeheermatrix van de begroting 2020 het risico van de borgstelling van OML ook als minimaal is gekwalificeerd is het niet nodig dat het weerstandvermogen van de gemeente Leudal wordt verhoogd: de algemene reserve is hiervoor de buffer.

Financieel

Verlies aandelenkapitaal

P. Verlinden

Laag

Financieel

Mogelijkheid tot sturing en beïnvloeden besluiten via aandeelhouderschap. Uitvoering vindt plaats op basis van ondernemingsplan 2018-2021.

Laag

€ 378