Wat hebben we ervoor gedaan?
In 2020 startten we met het uitvoeren van een aantal besparingsmaatregelen zoals structurele overleggen met de grootste aanbieders, afronding vereveningsafspraak Nederweert en Weert, samenhang Onderwijs-Jeugdhulp en diverse pilots. Om meer inzicht te krijgen in het geheel van besparingsmaatregelen in het sociaal domein voerde TwynstraGudde in de periode juni-juli 2020 een quick scan uit. In september 2020 stelde de gemeenteraad de quick scan vast en is daarmee in de programmabegroting 2021-2024 een taakstelling sociaal domein opgenomen.
In november 2020 stelde de gemeenteraad bij de Algemene Beschouwingen het integraal plan van aanpak met besparingsmaatregelen “Duurzaam evenwicht sociaal domein” vast. In dit plan zijn alle maatregelen opgenomen waarmee de taakstelling gerealiseerd moet worden. De aanbevelingen van de Visitatiecommissie financiële beheersbaarheid sociaal domein zijn hierin meegenomen.
Hieronder volgen de maatregelen met betrekking tot de Jeugdhulp.
0-meting Toegang Jeugd
De toegang bepaalt een groot gedeelte van het gebruik aan voorzieningen (indicaties). Ook is de toegang een draaiknop in het terugverwijzen van ondersteuningsvragen die in het voorliggende veld kunnen en moeten worden opgepakt, alsmede in het tijdig afschalen van ondersteuning die ook door lichtere vormen kunnen worden vervangen. Met de implementatie van de nieuwe verwerving krijgt de toegang een betere positie zodat zij een belangrijke rol pakken in het behalen van de doelstellingen.
Er vond een 0-meting voor de lokale team CJG plaats. Resultaten:
- In het algemeen wordt de toegang voldoende/goed uitgevoerd.
- De verbetermogelijkheden liggen bij eigen kracht/sociaal netwerk en voorliggend veld. De verbetermogelijkheden zijn opgepakt en in uitvoering genomen.
Samenwerking Jeugdhulp - Onderwijs
Deze samenwerking is op drie punten opgepakt:
- Het college heeft in augustus 2020 met de nadere regels jeugdhulp criteria vastgesteld voor begeleiding in de scholen en kinderopvang en vervangende dagbesteding onder schooltijd. Met deze criteria wordt de (financiële) scheidslijn tussen onderwijs en jeugdhulp duidelijk/scherp gekaderd. De scholen en aanbieders zijn geïnformeerd over de wijzigingen en de toegang (CJG-ML) werkt met de criteria.
- Eind 2020 is het knooppuntoverleg ingericht en opgestart. Het overleg heeft tot doel om te komen tot een integrale aanpak onderwijs en jeugdhulp op casusniveau, inzicht te krijgen in knel- en verbeterpunten tussen scholen, Samenwerkingsverbanden en jeugdhulpverlening en komen tot betere oplossingen voor jeugdigen die uitvallen in het onderwijs.
- In 2020 is het overleg met het onderwijs gestart om te komen tot een afbouw van het aantal kinderen dat naar het speciaal onderwijs wordt verwezen. Dit percentage ligt in Leudal hoger dan het landelijke percentage.
Praktijkondersteuners Jeugd
In november 2019 zijn we gestart met het plaatsen van POH-Jeugd bij de eerste huisarts. De tweede plaatsing is in oktober 2020 gerealiseerd. Voor 2021 staan nog 3 plaatsingen in de planning. Het doel is laagdrempelige ondersteuning in de huisartsenpraktijk waarmee wordt voorkomen dat jeugdigen worden verwezen naar gespecialiseerde jeugdhulp. Onze eerste ervaringen zijn positief. Echter het plaatsen van POH's- Jeugd bij meerdere huisartsen loopt vertraging op wegens Corona.
Lokale behandelteams
De pilot met lokale behandelteams startte oktober 2020. Het heeft tot doel om samen met een aantal aanbieders te zorgen voor een verbetering van de kwaliteit van de jeugdhulp en een duurzaam en betaalbaar stelsel. De lokale teams van het CJG zijn de basis voor het geven van jeugdhulp. Deze teams zijn ook verantwoordelijk voor de toegang naar gespecialiseerde Jeugdhulp. We streven naar een betere aansluiting tussen de lokale teams van het CJG en het gespecialiseerde aanbod.
We hebben een lokaal (integrale) behandelteam georganiseerd, aanvullend op het lokale team van het CJG. Dit behandelteam heeft de opdracht om een lokale aanpak te organiseren: zorg dichtbij en daar waar nodig. Het behandelteam moet de krachten van het informele netwerk, de basisvoorzieningen, de basisjeugdhulp en de aanvullende zorg bundelen en op elkaar afstemmen (naadloos samenwerken, elkaar betrekken). Waarbij het behandelteam duurzame oplossingen realiseert passend bij de jeugdige in de context van het gezin en hun omgeving en de ontwikkelingsfase die zij doormaken. Er wordt hierbij ook ingezet op het voorkomen van dure, kostbare uithuisplaatsingen.
Verwervingstrategie sociaal domein 2022
Begin 2020 is het gezamenlijk verwervingsproces Midden- Limburg West gestart. Met ondersteuning van EHDK zijn de gemeenten een proces aangegaan om te komen tot een verwervingsstrategie sociaal domein 2022. In oktober 2020 heeft een bijeenkomst met de raadsleden plaatsgevonden en in november 2020 is de strategie vastgesteld door de colleges MLW. De gemeenteraad werd geïnformeerd met een raadsinformatiebrief.
Motie 2019/167 'Bezuinigingsopgave jeugdzorg'
Met de motie 2019/167 ‘Bezuinigingsopgave jeugdzorg’ kreeg het college de opdracht om in het jaar 2020 een bedrag van € 550.000 te bezuinigen op de kosten Jeugdhulp. Het uiteindelijk resultaat op de uitgaven van jeugdhulp bedraagt, ten opzichte van de actuele raming, afgerond € 593.500 positief.
We hebben de stijgende uitgaven Jeugdhulp in 2020 weten te stabiliseren. Voor een gedeelte is dit het gevolg van de ingezette maatregelen, maar onduidelijk is in hoeverre met name corona of andere autonome ontwikkelingen hieraan bijgedragen hebben. De verwachting is dat 2021 hier meer duidelijkheid over zal geven.
Financiële zekerheid en meerkosten als gevolg van COVID-19
De Corona-crisis stelt gemeenten en aanbieders van hulp en ondersteuning voor nieuwe en onbekende opgaven en uitdagingen op het gebied van gezondheid én financiën. Het Kabinet en VNG hebben in maart 2020 afspraken gemaakt met betrekking tot het bieden van financiële zekerheid aan zorgaanbieders. Het college heeft in april 2020 op basis van deze afspraken regels vastgesteld voor het bieden van zekerheid in de vorm van garantieomzetten en in november 2020 voor het vergoeden van meerkosten.
Wat heeft het gekost?
Jeugdzorg | (bedrag x 1.000) | |||
---|---|---|---|---|
Primitieve begroting 2020 | Begroting na wijziging 2020 | Geboekt 2020 t/m periode | Realisatie - begroting | |
Lasten | ||||
Jeugdbegeleiding | 8.036 | 11.763 | 11.029 | -734 |
Opvang en beschermd wonen jeugd | 917 | 862 | 905 | 43 |
Totale Lasten | 8.953 | 12.625 | 11.934 | -691 |
Baten | ||||
Jeugdbegeleiding | 0 | -274 | -273 | 1 |
Opvang en beschermd wonen jeugd | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totale Baten | 0 | -274 | -273 | 1 |
Mutatie reserves | -1.859 | 0 | 0 | 0 |
Resultaat | 7.094 | 12.352 | 11.661 | -691 |
Preventie
Het budget voor preventie loopt na 2020 verder af. Daarop is in 2020 geanticipeerd en is voor diverse preventiearrangementen alternatieve dekking gezocht. Deze dekking is gevonden in onder andere het budget Gezondheidszorg en regionale middelen uit het Transformatiebudget. Hierdoor resteert er op deze budgetten een positief saldo van € 51.800.
Jeugdhulp
Het resultaat is met een bedrag van € 593.500 positief. Voor het eerst in jaren vond er een stabilisatie in de uitgaven plaats.
Er vond tussen de percelen een verschuiving van kosten plaats. Kort samengevat:
- Jeugd en Opvoedhulp en Jeugd met beperking: de kosten zijn gedaald.
- GGZ (inclusief dyslexie): de kosten zijn nagenoeg gelijk gebleven.
- Diensten GI's: de kosten zijn gestegen.
- JeugdzorgPlus: de kosten zijn gedaald.
- Landelijk Transitie Arrangement: de kosten zijn gedaald.
- PGB: de kosten zijn gedaald.
Tot slot is er een voordeel van € 39.800 op de verplichtingen vanuit voorgaande jaren. De daadwerkelijke betalingen in 2020 blijken achteraf iets lager te zijn uitgevallen dan waarmee in de rekening 2019 was rekening gehouden. In bovenstaande resultaat € 593.500 jeugdhulp is dit bedrag niet opgenomen. Het resultaat jeugdhulp bestaat alleen uit de uitgaven voor hulp in 2020.
Veilig Thuis
Het rijk voegde extra middelen toe aan de Decentralisatieuitkering Vrouwenopvang ter compensatie van de stijgende kosten voor Veilig Thuis. De gemeente Venlo besloot, op voorstel van de deelnemende gemeenten Veilig Thuis, om deze extra middelen te verdelen over de regiogemeenten. Leudal ontving een bedrag van € 88.103. Dit bedrag is opgenomen in het totale voordelige resultaat van jeugdhulp ad € 593.500.